بعد از دبه آمريکا، جان کري با زرنگي تمام در نامهاي به وزير خارجه اعلام کرد آمريکا به تعهدانش عمل ميکند و هيچ اشارهاي نکرد چرا اوباما چنين تحريمي را امضا کرده است؛ اما جاي بسي تاسف است که خوشخيالان مدافع آمريکا، وزن نامه وزيرخارجه را بالاتر از امضاي رئيسجمهور ميدانند و آن را تعهد محکم معرفي ميکنند.
به گزارش
سلام لردگان؛ به نقل از
راه دانا؛در حالي که روزهاي آتي برجام به مرحله اجرايي شدن ميرسد؛ مقامات آمريکايي اولين گامها براي نقض برجام را آغاز کردهاند؛ دبه آمريکايي از لايحه بودجه آغاز شد.
براساس آنچه در بند ۲۰۳ از لايحه بودجه آمريکا تحت عنوان «محدوديت استفاده از برنامه لغو رواديد براي خارجيهايي که به کشورهايي خاص سفر کردهاند»، چهار کشور ايران، عراق، سوريه و سودان به عنوان کشورهايي معرفي شدهاند که اتباع کشورهايي که با آمريکا تفاهمنامه لغو رواديد امضا کردهاند، در صورت حضور در آنها، براي سفر به آمريکا رواديد دريافت کنند. بر اين اساس شهروندان ۳۸ کشوري که تاکنون ميتوانستند براي تجارت يا توريسم، مدت ۹۰ روز بدون اخذ ويزا در خاک ايالاتمتحده اقامت داشته باشند، حالا اگر در ۵ سال گذشته به سوريه، عراق، سودان و ايران سفر کرده باشند، ديگر «نميتوانند» مثل قبل بدون ويزا وارد آمريکا شوند.
به گزارش مشرق ، پس از تصويب لايحه بودجه 2016 در سناي آمريکا، باراک اوباما نيز آن را امضاء کرد تا نگرانيها پيرامون شکلگيري تحريم جديد عليه جمهوري اسلامي در قالب نوين شکل بگيرد و عيار تعهد آمريکا در ماههاي اوليه برجام براي افکار عمومي آشکار شود. اما آنچه در اين رخداد اهميت مضاعفي دارد؛ نوع واکنش مسئولين ايراني به رفتارهاي خارج از چارچوب توافقي در برجام است که در اين نوشتار به آن ميپردازيم.
• اولين اقدام براي نقض برجام ؛ ابهام در بهشت اقتصادي پسابرجام
آنچه پس از برجام براي دولت يازدهم بايد داراي اهميت باشد؛ عدم اعمال تحريمهاي جديد از سوي طرف مقابل و جلوگيري از مانع براي گشايشهاي اقتصادي که دولت آن را پاشنه آشيل خود ميداند و بارها در گفتارهاي سياسي از بهشت اقتصادي در دوران پسابرجام سخن گفته است. اما بند 203 مانع از هر دو اين موارد استراتژيک براي دولت يازدهم است.
در بند ۲۹ برجام نيز تاکيد شده است که آمريکا بايد از هرگونه اقدام که بر روابط اقتصادي با ايران اختلال ايجاد کند خودداري کند: «اتحاديه اروپايي و دولتهاي عضو و همچنين ايالات متحده، منطبق با قوانين خود، از هرگونه سياست با هدف خاص تاثيرگذاري خصمانه و مستقيم بر عادي سازي تجارت و روابط اقتصادي با ايران، در تعارض با تعهداتشان مبني بر عدم اخلال در اجراي موفقيت آميز اين برجام خودداري خواهند کرد.» و همچنين در بند ۲۶ از برجام آمده است: «ايالات متحده، با حسن نيت، نهايت تلاش خود را براي دوام اين برجام و پيشگيري از ايجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ايران از لغو تحريمهاي مشخص شده در پيوست ۲ به عمل خواهد آورد.» و از سوي ديگر اين بند از لايحه بودجه روند گشايش اقتصادي پسابرجام براي افراد سرمايهگذاري خارجي را به شدت تضعيف ميکند و همچنين به صنعت گردشگري ايران با توجه به شرايط امن آن نسبت به ديگر مناطق غرب آسيا ضربه ميزند.
• عراقچي: قانوني که ديشب اوباما امضا کرد با برجام تناقض دارد
واکنش طرف ايراني به اين اقدام آمريکا براي اولينبار قدري از لاک محافظهکاري خارج شد؛ محمد جواد ظريف در گفتوگو با المانيتور اظهار داشت: « متأسفانه پيامهاي متناقضي از سوي واشنگتن ميبينيم که اغلب آنها هم منفي هستند، نمونه آن نيز همين محدوديت برنامه لغو رواديد که توسط مجلس نمايندگان تصويب شد و سنا هم امروز آن را تائيد کرد، که از نظر ما با تعهدات ايالات متعهده ذيل برجام هم راستا نيست. اکنون منتظر تصميم دولت (آمريکا) هستيم تا ببينيم که چطور ميخواهد خود را با تعهداتش در برجام، همخوان کند.» و همچنين عراقچي ديگر عضو ستاد پيگيري اجراي برجام با اشاره به قانون محدوديت رواديد ورود به آمريکا براي مسافران به ايران گفت: "اين قانون قطعاً مراودات اقتصادي، گردشگري و علمي فرهنگي را تحت تأثير قرار ميدهد و موضع ايران اين است که اين قانون با برجام تناقض دارد.»
• نامه تعهد کري بر ضد امضا نقض برجام
گلايههاي تيم مذاکرهکننده هستهاي کشورمان خطاب به طرف آمريکايي مانع از امضاء اين بند که نقضکننده برجام است؛ نشد و آنان براي تسکين مجريان برجام نامهاي خطاب به وزير امور خارجه کشورمان نوشتند؛ جان کري در اين نامه از استمرار اجراي برجام خبر داد: « از ملاقات سازنده ديروز تشکر ميکنم. ميخواستم با شما در پاسخ به سوالي که جنابعالي در مورد اصلاحيه «برنامه لغو رواديد» از ما داشتيد مکاتبه کنم.
ابتدا، ميخواهم خطاب به جنابعالي تاييد کنم که ما به رفع تحريمها بر طبق برجام کاملا متعهد هستيم. ما به اجراي کامل تعهداتمان طبق توافقات پايبند ميمانيم. تيم ما سخت کار ميکند تا خود را بدين منظور آماده کند و به محض آن که به روز اجرايي شدن برسيم ما تحريمهاي مربوطه را برخواهيم داشت. اينجانب همچنين اطمينان دارم که تغييرات جديد براي کسب رواديد که در کنگره تصويب شده است، و دولت اختيار توقف اجراي آن را دارد، به هيچ وجه مانع ما نميشود که تعهدات خود بر طبق برجام را اجرا کنيم، و ما اين تغييرات را به گونهاي اجرا ميکنيم که هيچ مانعي براي منافع اقتصادي مشروع ايران ايجاد ننمايد. بدين منظور ما بالقوه ابزارهاي متعددي را در اختيار داريم، شامل (صدور) ويزاهاي تجاري ده ساله چندبار ورود، برنامههايي براي تسريع در (صدور) ويزاهاي تجاري و اختيار توقف اجراي قانون که طبق اين مصوبه جديد به ما داده شده است. خوشحال ميشوم که در اين خصوص باز هم صحبت کرده و توضيحات بيشتر ارائه کنم.»
• تعهد جان کري؛ ترديد ظريف، خوش خيالي عراقچي
اينبار داستان متفاوت بود؛ دلواپسي و ترديدهاي ظريف از تعهد نامه جان کري با خوشبيني مضاعف عراقچي همراه بود.
محمد جواد ظريف در کنفرانس خبري با همتاي بلغارستاني خود با ديده ترديد به نامه جان کري نگريست؛ وي از راههاي براي کسب اطمينان براي اجراي تعهد سخن گفته است و در همين راستا اظهار داشت: «اميدواريم با تعهدي که دولت آمريکا داده مبني بر اينکه اجازه نخواهد داد اين قانون به هيچ وجه مانع رفت و آمدي به ايران شود و تعهدات مندرج در نامهاي که روز گذشته وزير خارجه آمريکا به من ارسال کرد بتوانيم اين سنگي که انداخته شده را حرکت بدهيم. البته ما احتياج داريم که اطمينان حاصل کنيم آمريکا تا چه حد به تعهد خود عمل ميکند و از روش هاي مختلف اين اطمينان را حاصل ميکنيم که تعهدي که وزير خارجه در نامه ارائه کرده است به اجرا بگذارد.»
اما معاون حقوقي و بين الملل وزير امور خارجه معتقد است که نامه کري «تعهد محکمي» است؛ وي در صفحه شخصي خود در شبکه اجتماعي اينستاگرام نوشت: «نامه آقاي کري تعهد محکمي از سوي دولت آمريکا است مبني بر اينکه از همه ابزارهاي خود، حتي توقف اجراي قانون، استفاده خواهد کرد تا اجازه ندهد قانون جديد کنگره درخصوص ويزاي ورود به آمريکا، اجراي موفقيت آميز برجام و بهرهمندي ايران از منافع اقتصادي آن را خدشهدار کند».
وي همچنين در گفتوگوي خبري پيرامون دلايل اطمينان به نامه وزير امور خارجه آمريکا گفت: «زماني که وزير امور خارجه نامه اي را امضا ميکند، براي کشورش تعهد حقوقي و سياسي ايجاد ميکند. آقاي کري ديروز با اين تعهد که براي دولت آمريکا ايجاد کرده اجراي موفق برجام را در حقيقت تضمين کرده و گفته آمريکا به تعهداتش در برجام به گونهاي عمل ميکند که نقضي در آن وجود نداشته باشد و قانون مربوط به لغو رواديد که کنگره تصويب کرده را به گونه اي اجرا خواهد کرد که منافع اقتصادي ايران متاثر نشود ولو اين که قانون مذکور را اجرا نکند. اين اطمينان براي ما به وجود آمده که اجراي قانون لغو رواديد تاثيري بر اجراي برجام نميگذارد اگر تاثير بگذارد مکانيزمهايي در اين زمينه پيش بيني شده است.»
• خوشبيني به دشمن در معامله بزرگ! / ترديد از احقاق حقوق ايران در مکانيزم اعتراضي برجام
اولين تقابل پيرامون روند اجراي برجام زودتر از آنچه تحليلگران سياسي پيشبيني ميکردند؛ رقم خورد؛ همانند گذشته آمريکاييها پيشقدم نقض عهد بودند؛ اين کشور که بنا بر تعهدهاي برجام نبايد اين چنين قانوني را امضاء ميکرد تا با يک نامه رفتار متناقض خود را توجيه کند.
اما آنچه باعث شگفتي است نوع واکنش خوشبينانه اعضاي وزارت خارجه است، در حالي که اوباما قانوني در نقض برجام را تصويب کرده است؛ آقاي عراقچي از «تعهدمحکم» طرف آمريکايي خبر ميدهد که اين ضريب بالاي خوشبيني به اقدامات دشمن هميشگي ملت ايران است. از سوي ديگر وزارت خارجه کشورمان آگاه است که مکانيزم شکايت نسبت به رفتارهاي در نقض برجام به منزله حمايت از طرف ايراني نيست و شرايط به نحوي ديگر در برجام چيده شده است که در اين باره گفتني ها بسيار است.
انتهاي پيام/